Meer aandacht voor de oorzaken van verzuim

Tien jaar verzuimregister? Dan mag het verhaal van Ingrado niet ontbreken. Als landelijke brancheorganisatie met een hart voor de leerplicht is Ingrado de gesprekspartner voor de landelijke overheid, gemeenten, regio’s en overige ketenpartners op het gebied van leerplicht en voortijdig schoolverlaten. Ingrado is vanaf het begin betrokken geweest bij het verzuimregister. Bestuurder Carry Roozemond: ‘Verzuim is in veel gevallen geen keuze.'

Carry is helder over de meerwaarde van het verzuimregister. ‘Met het register kunnen we vergelijken tussen de verschillende instellingen. Het register biedt de mogelijkheid een vergelijking te maken tussen de informatie van een school en bijvoorbeeld de gemeente. Wie missen we? Ik besef dat het een illusie is iedereen in beeld te krijgen, maar het register biedt ook de mogelijkheid het gesprek te voeren. Waar zien we een hiaat?’


Ingrado was vanuit de gemeenten al eerder gevraagd mee te denken over de aanpak van verzuim. De kennis en de contacten van de organisatie bleven niet onopgemerkt. DUO vroeg Ingrado mee te werken aan het verzuimregister. Carry: ‘We hadden de contacten bij de gemeenten. Daar wilde DUO graag gebruik van maken om het verzuim in beeld te krijgen en terug te dringen.’

Impuls aan terugdringen verzuim

Ziet Carry een ontwikkeling in de tien jaar dat het verzuimregister bestaat? ‘Ik vind het mooi dat we ook de aansluiting bij het primair onderwijs hebben gevonden. En we zijn ons veel meer bewust geworden van het verhaal achter de cijfers. Het verzuimregister is een slimme uitwisseling van gegevens. Het biedt de mogelijkheid verzuim te analyseren en op te sporen. Er is meer aandacht gekomen voor de oorzaken van verzuim. Het vroeg kunnen signaleren van de oorzaken van verzuim geeft een enorme impuls aan het terugdringen ervan.’


'Als je geen aandacht besteedt aan de oorzaken kom je nooit tot een goede oplossing'

Een goed voorbeeld hiervan is de MAS (Methodische aanpak schoolverzuim). De MAS beschrijft in een stappenplan vier routes bij meldingen van ongeoorloofd verzuim: vrijwillige jeugdhulp, HALT-straf, dwang in civielrechtelijk of dwang in strafrechtelijk kader. ‘Bij verzuim met achterliggende problematiek staat de inzet van jeugdhulp voorop. Daarin spelen vroegsignalering en het organiseren van hulp een belangrijke rol. Gemeenten zijn daar enorm bij gebaat.’

'Verzuim is in veel gevallen geen keuze’, zegt Carry. ‘Er zit vaak veel meer achter. Een jongere die mantelzorger is, kinderen met ouders in een vechtscheiding. Als je geen aandacht besteedt aan die oorzaken, kom je nooit tot een goede oplossing.’

Lukraak georganiseerd

Carry schetst de situatie van vóór het bestaan van het verzuimregister: ’In de agenda van een docent stond dan bijvoorbeeld dat Jantje of Marietje niet aanwezig was. Er vond dan veelal geen reactie plaats, geen afstemming met de inspectie, de gemeente of in bepaalde gevallen het ministerie: Wat doen we om de leerling terug naar school te krijgen? Wie kan iets doen? Misschien wat ongenuanceerd uitgedrukt, maar het leek erop dat één en ander maar lukraak was georganiseerd.’

En dat is nu totaal anders. Alle gemeenten zijn bij het verzuimregister en dus Ingrado aangesloten. Ingrado heeft tien medewerkers, met een Raad van Toezicht. Carry Roozemond is de bevlogen directeur-bestuurder. Het Algemeen Dagblad constateerde onlangs een forse daling van het aantal ouders en leerlingen dat wegens schoolverzuim voor de rechter moet verschijnen. Carry: ‘We slagen er steeds beter in het recht op ontwikkeling te beschermen. Dat doet me goed. Maar we kunnen niet stil blijven zitten. Volgens mij zijn er nog steeds slagen te maken. En daarvoor zetten mijn collega’s en ik ons – samen met het onderwijs en met DUO – volledig in.’